پایان نامه کارشناسی ارشد گروه برنامه ریزی رفاه اجتماعی با عنوان

بررسی عوامل موثر بر مهاجرت روستایی در بخش احمد آباد مشهد

 
چکیده:
موضوع این تحقیق بررسی عوامل موثر بر مهاجرت روستایی از بخش احمدآباد مشهد می باشد. این مطالعه به صورت مقایسه ای بین وضعیت مهاجرت کنندگان قبل از مهاجرت و افراد ساکن در بخش احمد آباد که درمبداء مانده اند، انجام شده است. تعداد 360 خانواده به صورت مساوی از هر 2 جامعه با استفاده از نمونه گیری چندمرحله ای مورد مقایسه قرار گرفته اند. بعد از مفهوم شناسی مهاجرت و ارائه انواع تقسیم بندی های آن ، دیدگاه های مختلف کارکردگرایی، نوسازی، وابستگی، نگرش سیستمی مورد بررسی قرار گرفتند و در این میان به مهم ترین نظریه پردازان مهاجرت مثل اورت سی لی، لاری شاستاد، روانشتاین، پل سنجر، موبوگنج، تودارو و پترسون اشاره گردید.
 
 در پیشینه تحقیقات، به مطالعات انجام شده در مورد موضوع تحقیق پرداخته ایم. چارچوب نظری تحقیق تلفیقی از نظرات ارائه شده وابستگی، نظریه های روانشتاین، لی، موبوگنج، شاستاد، تودارو و پترسون می باشد که درنهایت متغیرهایی همچون سن، برخورداری از امکانات رفاهی، برخورداری از دام و زمین کشاورزی، میزان احساس امنیت، پایگاه اقتصادی اجتماعی، میزان بیکاری در سال، نگرش عامگرایانه و درآمد به عنوان متغیرهای اصلی مستقل از بین نظریات تحقیق اخذ گردیدند. نتایج تحقیق حاکی از وجود تفاوت معنی دار در بین دو  جامعه(مهاجرین قبل از مهاجرت و مبداء مهاجرین) در متغیرهای درآمد، میزان بیکاری، نگرش عامگرایانه، سن، برخورداری از امکانات رفاهی و برخورداری از دام و زمین کشاورزی می باشد. ضمناً تفاوت پایگاه و میزان احساس امنیت در بین دو جامعه قبل از مهاجرت مهاجرین معنی دار نبود.
 
 
کلمات کلیدی:

مهاجرت روستایی

سیمای مهاجرت در ایران

تفاوت کوچ و مهاجرت

مهاجرت روستایی در بخش احمد آباد مشهد

 
 
مقدمه
مهاجرت و کوچ کردن قدمتی به اندازه تاریخ و فرهنگ بشریت دارد. انسان از دیرباز و به دلایل مختلف محیطی، امنیتی، اجتماعی و فرهنگی دست به مهاجرت و ایجاد تشکل های جمعی مختلف می زده است. به جرات  می توان یکجا نشینی و اسکان یافتن بشر در حاشیه رودخانه ها که نخستین جرقه های تمدن و فرهنگ بشریت را رقم زده است ، را محصول مهاجرت های پی در پی در جهت یافتن نوعی امنیت و ثبات دانست.اما آنچه امروزه و در دنیای مدرن بارز و مبرهن است جنبه های پیچیده و در هم تنیده شده مفهوم مهاجرت و نقل مکان از جایی به جای دیگر است. و به همین دلیل امروزه بسیاری از انواع مهاجرت به صورت مسئله هایی اجتماعی مورد توجه جامعه شناسان قرار گرفته و پژوهش های فروانی را در این زمینه برانگیخته اند.
 
کشور ما ایران به عنوان یکی از کشورهای در حال گذار به توسعه با مسائل و مشکلات فراوانی دست و پنجه نرم می کند، که مسئله مهاجرت روستاییان به شهرها و خالی شدن روستاها از جمعیت فعال و سازنده یکی از مهمترین چالش های کشور در مسیر توسعه می باشد.ما در این پژوهش قصد بررسی علت های مختلف موثر در بروز پدیده مهاجرت روستاییان بخش احمد آباد شهرستان مشهد به شهر مشهد، و تاثیرات این پدیده بر بافت اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی این منطقه را داریم.
 
 
 
 
فهرست مطالب
 
فصل اول : کلیات تحقیق
مقدمه   2
طرح مساله   3
ضرورت و اهمیت تحقیق   6
اهداف تحقیق   7
 
فصل دوم : مبانی نظری تحقیق 
  مقدمه 9

تعاریف مهاجرت 9

انواع مهاجرت 10

تفاوت کوچ و مهاجرت 14

تاریخچه مهاجرت روستایی 24

آثار و پیامد های مهاجرت 27

سیمای مهاجرت در ایران 33

دیدگاهها و نظریه های مهاجرت 37

کارکرد گرایی 37
دیدگاه تفاوت ها 41
دیدگاه نوسازی 42
دیدگاه مکتب وابستگی 43
دیدگاه سیستمی 44
دیدگاه اقتصادی 45
دیدگاه اجتماعی 51
دیدگاه سیاسی 53
دیدگاه سیستمی 54
نظریه روانشتاین 58
نظریه اورت سی لی 60
تئوری لاری شاستاد 65
نظریه آرتور لوییس 66
هاریس و تودارو 70
پترسون 71
پل سنجر 73
موبوگنج 74
دیدگاههای مواقفان و مخالفان مهاجرت 76
مروری بر تحقیقات پیشین 80
چارچوب نظری 91
مدل نظری تحقیق   97
      فرضیه‌های تحقیق 97
 
فصل سوم : روش شناسی
مقدمه 99
روش تحقیق 100
جامعه آماری 100
حجم نمونه و روش نمونه گیری 101
پیش آزمون ابزار سنجش   103
روش جمع‌آوری اطلاعات 103
فنون مورد استفاده در تجزیه و تحلیل داده‌ها 104
تعریف نظری و عملیاتی مفاهیم تحقیق .. 105
 
فصل چهارم: یافته های تحقیق
مقدمه....110
جداول و نمودارها....111
 
فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات
مقدمه 139
خلاصه‌آزمون فرضیات 141
نتیجه گیری 142
پیشنهادات تحقیق 144
محدودیت های تحقیق 147
فهرست منابع 148